Eens een opportunist.....

Hij lag nu al twee uur naar het plafond te staren. Op één of ander manier kon hij zich niet meer lekker in de lakens draaien. Hij had het onbestemde gevoel dat dat nog wel even zou duren. Het moment van de waarheid was aangebroken. Ze hadden zeven weken met elkaar onderhandeld en nu zouden ze de natie gaan vertellen wat ze hadden afgesproken. Het zou weer een momentje moeten worden waarbij zijn rijzende ster weer een stukje omhoog schuift. Maar ergens twijfelt hij.

De onderhandelingen hadden hem behoorlijk wat tijd gewonnen. Hij wilde zijn terechte twijfel of het oude kunstje nog werkte wegnemen, maar dat was niet gelukt. Hij had eerder al gezien dat de haatzaaicampagne tegen Moslims steeds minder effect kreeg. Wat hij er ook aan deed, zijn populariteit steeg er niet meer van. Het leek erop dat hij met zijn meldpunt tegen Oost-Europeanen nog even de oude glorie hervond, maar op één of andere manier waren Henk en Ingrid het getrompetter tegen buitenlanders zat. Zeker toen Henk en Ingrid zagen dat “Europa” stevig stelling nam en ze zich langzamerhand bedachten dat hij niet de messias was die ze zouden willen omarmen.

De messias! Hoe lang had hij ervan gedroomd om met zijn rabiate moslimhatende vrienden de staat Israel te bevrijden van de druk van het Arabische geweld. Zijn hele leven had hij gewijd aan dit doel en hij had oprechte hoop gehad toen hij een succesvol politicus werd. Hij verzamelde meer dan anderhalf miljoen bange landgenoten! Wat ging er fout? Het zou over twee jaar geschiedenis zijn. Zij electoraat brokkelde af en bij de volgende verkiezingen zou hij een harde dobber krijgen aan die andere twee conservatieve oppositieleiders.

Hoe hard hij ook had geprobeerd om binnen zijn groep de wind eronder te houden, ook bij hem lopen de oude medestanders inmiddels bij bosjes weg. De misser in Limburg had hem aan het denken gezet. De oude trucks werkten niet meer. Hij moet op zoek naar nieuwe vormen. Als hij maar een beetje meer tijd kon kopen om die te bedenken.

Toen hij zich voor de zoveelste keer omdraaide en schaapjes begon te tellen nam hij zijn besluit: Morgen de stekker eruit, zo snel mogelijk verkiezingen en dan proberen de crisis te overleven met genoeg zetels.

De uitglijder van de burgemeester

Het moet worden gezegd: De machtigste man van Alphen vertegenwoordigt alles wat je van een goede burgervader verwacht. Hij is aimabel, een beetje afstandelijk, hij weet wat hij wil en kan bijna koninklijk minzaam glimlachen. Als zijn gemeente geraakt wordt door een grote ramp beleeft hij zijn finest hour en nadat hij op die charter wordt uitgeroepen tot de beste bestuurder van het jaar schrijft hij daar een licht ronkend boekje over.

Twee fusies en een goed boek

Naast de fusie van de drie gemeenten doet hij er op zijn vrije middagen nog een fusie op een nog platter platteland bij en het zou me niet verbazen als hij daarnaast nog één goed boek per week leest. Het is een beetje jammer dat hij zichzèlf een topbestuurder vind, want anders had ìk hem die titel graag gegeven.

Bestuurders en democratie

Dat bestuurders zelden democraten in hart en nieren zijn is een gegeven sinds de nadagen van de Romeinse keizers. Macht voelt wel lekker en menig bestuurder weet na een tijdje pluche dat zijn volgende carrièrestap meer wordt beïnvloed door zijn medebestuurders dan door de kiezers. Gelukkig is de burgemeester professioneel genoeg om dat niet te uitgebreid te etaleren. Hij kent het oude adagium dat tussen droom en daad de gemeenteraad staat en weet heel goed wanneer hij het tuig moet laten vieren of aantrekken.

Het ging fout

Tijdens een vergadering van de excuustruzen van de stuurgroep van de fusie viel De Zonnekoning hard uit zijn rol. Het kan de temperatuur in de vergaderzaal zijn geweest, het was misschien een lange inspannende dag, maar opeens pakte de altijd zo gereserveerde roerganger royaal uit tegen de leden van de klankbordgroep die het lef hadden om in het openbaar een hem onwelgevallige mening te geven over het fusieproces.

Hulpeloos

Had iemand hem toen maar een glaasje water gegeven, maar niemand kwam de ongelukkige bestuurder te hulp. Zijn saletjonkers bleven een beetje appelig de zaal inkijken en behoedden hem niet voor zijn tweede vergissing. Want nadat hij in één ademteug democratisch verkozen vertegenwoordigers schoffeerde haalde hij hard uit naar de bewoners van de ommelanden. Hij had de naamgevingsprocedure nog zó goed uitgelegd, maar de burgers van de dorpen wilden maar niet begrijpen dat bij het kiezen van de nieuwe naam de naam van de kern niet verdwijnt, maar dat het slechts gaat om de administratieve naam. Dat zou hij hen nog één keer komen uitleggen, de sufferds.

Uitglijder

Als hij in goede doen was geweest had hij deze uitglijder niet gemaakt. Tijdens eerdere vergaderingen had hij vakbekwaam een quasi-referendum erdoor gekregen. Hij had er eigenhandig voor gezorgd dat een hem onwelgevallig naamgevingsadvies zo werd bijgesteld dat de naam van de grootste kern er toch in terug kwam. Alles wat hij nu nog moest doen was rustig afwachten tot de gemeenteraden zijn besluit gingen nemen. Zelfs als de raden het niet eens worden krijgt hij zijn zin. De burgemeester had kunnen zwijgen; hij had al gewonnen.

Vakantie

Ook de groten der aarde hebben af en toe rust nodig. Even de boog ontspannen om daarna weer met volle overtuiging zijn werk op te pakken. Misschien kan één van zijn vertrouwelingen een weekje op een zonovergoten eiland voor hem boeken dat niet gereorganiseerd hoeft te worden. Ik wens hem een spoedig herstel.

De zeemijn en de impotente burgemeester

Er was eens, toen ik dertig jaar geleden op de middelbare school zat, in het gebouw een bommelding. Het was de tijd van de Rote Armee Fraction in Duitsland en dat inspireerde nog wel eens een puistenkop om te proberen de tent op zijn kop te zetten. Bij elke bommelding volgde de rector van de school het volgende schema: Hij wachtte tot het pauze was en liep dan met de conciërge een rondje door de school op de uitkijk naar verdachte pakjes. Hij vond er nooit één en na 3 bommeldingen was de lol voor de terrorist in spe er van af: Geen grootschalige ontruimingen en geen lesuitval.

Zeemijn

Ik dacht aan deze anekdote toen ik de berichtgeving volgde over de zeemijn die in de Westersingel in Leeuwarden werd gevonden. Er was aanleiding genoeg om dit voorwerp met een dreghaak uit het water te vissen en bij het vuilnis te zetten: een zeemijn (die toch al gauw zo'n 1500 kilo weegt) in een stadssingel is erg vreemd, het was 1 april en wie één blik op de onderzijde van de mijn wierp zag dat het een halve bol van purschuim was, getuige de foto's in de media. Laten we stellen dat de kans dat het hier om een gevaarlijk explosief ging erg gering was. Toch besloot de overheid om royaal in te grijpen. Huizen werden ontruimd, de buurt werd afgezet en de Mijnopruimingsdienst kwam er aan te pas.

Lafbekken

Wat ging er om in de hoofden van de bestuurderen? De burgemeester had een keuze: de kleine kans dat hij met het opvissen van het ding werkelijk een ontploffing zou veroorzaken of “het zekere voor het onzeker nemen”. Hij koos voor het laatste, want daarmee hoefde hij niet te vrezen voor vroegtijdig ontslag of een reprimande van de gemeenteraad. Uiteraard eindigde dit poppenspel met een persconferentie, waar de burgemeester met een rood hoofd van verontwaardiging de daders voorspelden dat “alle kosten op hen zouden worden verhaald!” waarmee hij zijn gebrek aan daadkracht en relativeringsvermogen uitgebreid onderstreepte.

Impotente bestuurders

Wat overblijft is de vraag wat er eerder was: Een samenleving waarvan we verwachten dat elk risico eruit wordt verbannen of deze impotente bestuurder. Welke van beiden het ook is; deze storm in een glas water (of zo u wilt: bal purschuim in een singel) toont weer eens aan dat besturen niet voor bange mensen is. Dat kan je beter overlaten aan mijn oude rector, die zich gedroeg zoals je van zo'n bestuurder verwacht: Hij nam een gecalculeerd risico en wist dat hij zijn baan kwijt zou raken als zijn beslissing niet klopte. En passant leerde hij zijn leerlingen dat een samenleving zich niet uit balans laat brengen door idiote acties van sensatiezoekers.